Heb ik een tekort aan vitamine B en welke symptomen?

Vitamine B is een verzamelnaam voor acht voedingsstoffen met verschillende functies om het lichaam gezond te houden. B-vitaminen vervullen functies die variëren van het vrijmaken van energie uit voedsel tot het transporteren van zuurstof en voedingsstoffen naar andere delen van het lichaam. Omdat deze vitamine zoveel functies heeft, kunnen we ons voorstellen dat je een vitamine B tekort wilt voorkomen. Daarom in dit artikel alles over deze vitaminen en de mogelijke symptomen van een tekort. 

Omdat vitamine B een groep verschillende voedingsstoffen vertegenwoordigt, hangen de symptomen van tekorten af van het type vitamine waar het om gaat. In dit blog artikel vertellen we je de belangrijkste oorzaken van vitamine B-tekorten, inclusief de belangrijkste symptomen en natuurlijk ook de beste manieren om ze te behandelen.

Wat is vitamine B?

B-vitamines zijn in water oplosbare vitamines die nodig zijn voor de stofwisseling van rode bloedcellen, de stofwisseling van DNA, energie en cognitieve functies. B-vitaminen helpen bepaalde enzymen goed te werken door energie vrij te maken uit koolhydraten en vet, en door aminozuren af te breken en zuurstof door het lichaam te transporteren. B-vitaminen hebben ook een directe invloed op je energieniveau, hersenfunctie en celstofwisseling.

Welke B vitamines zijn er?

Er zijn acht B-vitaminen, samen B complex-vitaminen genoemd:

• Thiamine (B1): Helpt bij de groei en functie van verschillende cellen
• Riboflavine (B2): Helpt bij de groei van cellen, energieproductie en de afbraak van vetten
• Niacine (B3): Helpt energie vrij te maken uit voedsel, cholesterol en vetten aan te maken en DNA te repareren
• Pantotheenzuur (B5): Helpt bij het afbreken van vetten en het uitvoeren van andere stofwisselingsfuncties
• Vitamine B6 (pyridoxine): Helpt enzymen verschillende functies uit te voeren, ondersteunt de gezondheid van de hersenen en het immuunsysteem
• Biotine (B7): Helpt enzymen vetten, koolhydraten en eiwitten uit voedsel af te breken
• Foliumzuur (B9): Helpt bij de vorming van DNA en RNA en helpt bij de eiwitstofwisseling
• B12 (cobalamine): Helpt bij de vorming van rode bloedcellen en DNA

Wie hebben een vitamine B tekort in Nederland?

Verschillende B-vitamines leveren verschillende tekorten op, bijvoorbeeld, in Nederland geeft onderzoek aan dat ongeveer 5% van de volwassenen jonger dan 60 jaar een vitamine B12-tekort heeft, en ongeveer 20% van degenen ouder dan 60 jaar een tekort. Een tekort aan thiamine en foliumzuur is echter vrij zeldzaam in het hele land.

• Hoewel de oorzaken van een tekort per vitamine kunnen verschillen, zijn veel voorkomende oorzaken:
• Onvoldoende inname door bepaalde diëten
• Malabsorptie door bepaalde aandoeningen (zoals de ziekte van Crohn)
• Interacties met bepaalde medicijnen
• Alcoholmisbruik
• Bepaalde genetische aandoeningen

Wie loopt risico op vitamine B-tekort?

Wie hoofdzakelijk een vegetarisch dieet volgt loopt een risico op een vitamine B-tekort, omdat vleesproducten een grote bron zijn van bepaalde B-vitaminen. Voor vitamine B12 in het bijzonder, blijkt uit onderzoek dat mensen met een lage sociaal-economische status en vrouwen meer risico lopen op een tekort.

Bovendien zijn mensen met een of meer van de onderstaande risicofactoren vatbaarder voor een specifiek vitamine B12-tekort, zo blijkt uit onderzoek:

• Maag- of dunne darmresecties
• Inflammatoire darmziekte
• Metforminegebruik langer dan vier maanden
• Protonpompremmers of histamine H2 blokker gebruik langer dan 12 maanden
• Veganisten en/of strikte vegetariërs
• Volwassenen ouder dan 75 jaar

Vitamine B supplementen tegen symptomen

Vitamine B supplementen zijn een goede manier om de niveaus van alle B-vitaminen in het B-complex te verhogen, maar intramusculaire (IM) injecties of IV-therapie zijn ook gunstige manieren om je B-vitaminen binnen te krijgen. De symptomen van B-vitaminetekorten variëren per B-vitamine, maar de symptomen van met name B12-tekort (dat een hoger risico op tekorten kan inhouden dan andere B-vitaminen) zijn onder meer:

• Bloedarmoede
• Vermoeidheid
• Zwakte
• Bleekgele huidskleur
• Mondzweren en kankerzweren
• Constipatie
• Visie stoornissen
• Evenwichtsproblemen, moeite met lopen
• Tintelingen in handen en benen
• Geheugenverlies, verwarring
• Dementie
• Depressie
• Verlies van gezichtsvermogen

Hoe krijg je voldoende vitamine B binnen?

De beste 8 bronnen van B-vitaminen zijn onder andere:

1. Vlees, vooral lever van rundvlees, varkensvlees, lam of kip.
2. Zeevruchten, zoals zalm, zijn rijk aan verschillende B-vitamines, terwijl oesters, mosselen en schelpdieren een uitstekende bron van vitamine B12 zijn.
3. Gevogelte, zoals kip en kalkoen, zijn vooral bekend om hun niacine (vitamine B3) en pyridoxine (vitamine B6).
4. Eieren zijn een van de beste bronnen van biotine
5. Zuivelproducten, zoals melk, leveren voldoende riboflavine.
6. Peulvruchten vallen op door hun hoge foliumzuurgehalte
7. Bladgroenten, die opvallen door hun foliumzuurgehalte (B9)
8. Zaden en voedingsgist, die B-vitaminen bevatten en er vaak ook mee verrijkt zijn.

Is vitamine B12 veilig?

Dat lijkt er wel op, want zelfs in hoge doses wordt vitamine B12 over het algemeen als veilig beschouwd omdat het lichaam geen overtollige hoeveelheden opslaat, maar als je een jaar of langer hoge hoeveelheden vitamine B6 uit supplementen neemt, kan dat ernstige zenuwschade veroorzaken, waardoor mensen de controle over hun lichaamsbewegingen verliezen. Check bij twijfel natuurlijk altijd je huisarts, zo zegt het ziekenhuis bijvoorbeeld dat je vitamine B12 gebruiken moet bij een medisch tekort. 

Is vitamine B belangrijk?

De B-vitaminen zijn heel belangrijk. Ze helpen een gezond brein en zenuwstelsel te ondersteunen, en ze zijn van vitaal belang voor het omzetten van voedsel in cellulaire energie die je lichaam de hele dag kan gebruiken.

Wat gebeurt er als je een tijdje met een vitamine-b tekort loopt?

Hoewel tekorten relatief zeldzaam zijn voor een aantal B-vitaminen, kan een specifiek vitamine B12-tekort onbehandeld leiden tot:

• Zenuw- en hersenschade
• Verhoogd risico op maagkanker
• Onvruchtbaarheid (hoewel dit met behandeling ongedaan gemaakt kan worden)
• Hart- en longaandoeningen

Kortom..

Je moet scherp blijven op vitamine B tekorten, waaronder foliumzuur, vooral tijdens de zwangerschap. Indien onbehandeld kan een tekort aan foliumzuur leiden tot ernstige geboorteafwijkingen in het ruggenmerg en de hersenen van een zich ontwikkelende foetus, die neurale buisdefecten worden genoemd. Het kan ook ernstige complicaties veroorzaken doordat weefsels van zuurstof worden beroofd. Conclusie: vitamine B is wel degelijk heel belangrijk.