Engelen op de begraafplaats?

Een bijzondere ontmoeting op de dodenakker

Regelmatig bezoek ik begraafplaatsen. Het is daar vaak minder doods en somber dan je zou verwachten. Soms kom je er zelfs een engel tegen….

Het zonlicht valt in duizenden lichtvlekjes op de bomen en de overwoekerde graven met grafstenen. Ik loop als in slowmotion traag stappend onder hoge bomen over deze stille begraafplaats. Met ieder stapje word ik van binnen stiller; de stem in mijn hoofd verstomt en mijn zintuigen lijken wakkerder dan ooit.

De lanen op de begraafplaats, omzoomd door eeuwenoude bomen met daartussen vergrijsde grafstenen met onleesbare namen en data. Aan het einde van de lanen staan grote engelbeelden van brons op hoge grijze sokkels. Verderop achter de bomen liggen rommelige rijen grafzerken in de schaduw. Her en der steken grote lompe kruizen meter hoog de lucht in.

Een overwoekerde grafsteen nauwelijks nog zichtbaar door een metersdikke haag – de groen uitgeslagen steen met onleesbare tekst in duistere schaduw. Bij een engel met beide armen uitgespreid; de blik op hogere regionen gericht sla ik linksaf en zie de smallere paden parallel lopend met de hoofdlaan waarop ik daarjuist liep.

Na twee paden volgt nog een pad. Daar zit een te forse man op een te klein klapstoeltje. Het stoeltje schuin voor de grafsteen staat naast een tafeltje. Op het tafeltje een groot portret, kop en schotel  en een vaasje met een bloem; naast het klapstoeltje staat een thermoskan op de grond. Ook nog een grote gettoblaster, maar gelukkig staat het ding niet aan, want er is geen muziek of herrie te horen. Wel het gefluit van vogels in de windstille bomen.  De dikke man lijkt zachtjes voor zich uit te prevelen. Waarschijnlijk in diep gesprek met zijn dierbare?   

Stilletjes loop ik verder om de man zo min mogelijk te storen.

Het pad maakt aan de grens van de begraafplaats een scherpe bocht naar rechts. In de bocht kijkt  een engel vanaf een hoge sokkel op me neer. Een vreemd soort engel, want hebben engelen borsten? En dan ook nog zulke prominent aanwezige borsten? Wellustig lijkt het gedrapeerde gewaad op te bollen en vanachter de stof lijken zelfs de tepels zichtbaar. Begraafplaats-softporno?

Een lange laan met grafstenen aan beide kanten loopt over de totale lengte van het kerkhof. Aan het einde van de laan houdt opnieuw een engel op een voetstuk de wacht. Plots komen vage herinneringen van vroeger boven drijven. Hoe ging dat gebedje uit mijn kindertijd ook alweer? Waren en niet vier engelen die over je waakten? Op iedere hoek van het bed eentje? Hoe oud zal ik toen geweest zijn? Een jaar of vier vijf?

Ondanks dat er hier engelen over ons waken, is deze plek ‘uitgestorven’. Er is geen mens te zien en bovendien lijkt dit deel van de begraafplaats extra verwaarloosd; veel grafstenen zijn zo overwoekerd dat ze niet eens meer zichtbaar zijn, graven verborgen onder bergjes groen. Ook tussen de grafstenen staat onkruid kniehoog.

Dit was blijkbaar een zeer godsvruchtige familie. Hun familiegraf is uit een halve berg graniet gehouwen – kost wat maar dan krijg je ook wat. Het pompeuze kruis toornt hoog boven het monument uit. Een investering in de eeuwigheid als straks, op de dag der verrijzenis, onze lieve Heer deze familie als eerste zal bevrijden uit deze massa steen .

Even verderop begint een zonovergoten gedeelte. Er schoffelen een aantal werkmannen het uitbundige onkruid naar de andere wereld.  De paden worden hier door heggetjes omzoomd. Een jonge dame met de blonde haren opgestoken staat met hen te praten. De lange zwarte jurk doet haar vormen goed uitkomen. Zelfs van deze afstand weet je dat het een mooie vrouw is; en dat ze zich daar goed van bewust is. De mannen lijken onhandig met zoveel vrouwelijkheid. Haar lach hangt als vederlicht gerinkel van belletjes nog eventjes hoog in de schaduw tussen de bomen voordat het vervliegt.

De werkmannen schoffelen verder en de jonge vrouw verdwijnt achter een struik met roze bloemen in de paarse schaduw. Ik loop stil verder in de stilte en schaduw van de hoge bomen. Niemand ziet me.

Even later zie ik haar weer lopen. Dit maal heeft ze een mand met bloemen in haar armen. Ze loopt achter een haag in de richting van de uitgang;  een rijzige dame met rechte rug haar hoofd opgeheven en de borsten fier vooruit; als een levende engel van vlees en bloed zweeft ze met hemelse schoonheid voorbij.

Memorabel Afscheidsmonumenten

Als grafkunstenaar nodigt Memorabel Afscheidsmonumenten nabestaanden uit om actief mee te denken bij het ontwerpen van persoonlijke gedenktekens. Monumenten maken we met moderne materialen als RVS, geroest staal en glas. Alles wat we maken is persoonlijk en uniek en wordt door Nederlandse vakmensen gemaakt. Nabestaanden nodigen we graag uit om tussendoor te komen kijken. Graag adviseren we u over een persoonlijk gedenkteken. Neem vrijblijvend contact op voor een kennismaking.

Jeroen Stok

Dit artikel werd geschreven door Jeroen Stok.  Jeroen is beeldhouwer en ontwerpt behalve grafkunst ook RVS sculpturen en kunst in opdracht. Gestileerde moderne kunstwerken die een opvallend lichte en positieve uitstraling hebben. Het ontwerpen van grafmonumenten in samenspraak met nabestaanden is een belangrijk onderdeel van zijn werk, dat meestal meer betekenis heeft voor mensen dan een “gewoon” kunstwerk. 

Memorabel Afscheidsmonumenten – Jeroen Stok

Moezelstraat 72

8226LB Lelystad

06-49 351 338